Περίληψη

Το ντοκιμαντέρ που θα παρακολουθήσουμε, ονομάζεται Corporation και αναφέρεται στις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις. Περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο δρουν και λειτουργούν, καθώς και τις συνέπειες που προκαλούνται απ’ τις αποφάσεις και τις ενέργειες που αναλαμβάνουν.

Η ταινία αρχικά εστιάζει στην Ανώνυμη Εταιρία (Α.Ε.), βασικό χαρακτηριστικό της οποίας είναι ότι οι ιδιοκτήτες της δεν φέρουν προσωπική ευθύνη, και τι συνεπάγεται το γεγονός ότι ο νόμος αντιμετωπίζει την εταιρία ως «Νομικό Πρόσωπο». Η μελέτη της συμπεριφοράς αυτού του ιδιαίτερου προσώπου, θα οδηγήσει στο απρόβλεπτο συμπέρασμα ότι ο κυρίαρχος θεσμός της εποχής μας είναι πλασμένος κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση ενός ψυχασθενούς!

Η δευτερη ενότητα της ταινίας προσπαθεί να ρίξει φως στην πολύχρονη σχέση μεταξύ μεγάλων επιχειρήσεων και πολιτικής εξουσίας. Η θλιβερή διαπίστωση, όμως, είναι ότι η σχέση αυτή έχει αντιστραφεί τα τελευταία χρόνια. Από θέση ισχύος δεν είναι η πολιτική εξουσία, οι κυβερνήσεις των κρατών και τα διεθνή θεσμικά όργανα δικαίου, αλλά οι επιχειρήσεις που ως ένα μεγάλο βαθμό πλέον, μπορούν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα σ’ ολόκληρο τον πλανήτη και να θέτουν σε κίνδυνο την καταστροφή θεμελιωδών θεσμών της κοινωνίας μας όπως τη δημοκρατία, τη δικαιοσύνη, την εκπαίδευση και τη δημόσια υγεία, αν δεν το έχουν ήδη κάνει.

Εν τέλει, το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ δεν αναφέρεται μόνο στις επιχειρήσεις. Γίνεται αναφορά στη ρύπανση του περιβάλλοντος, στη κοινωνική δικαιοσύνη, στην ανισότητα, στο έλλειμμα δημοκρατίας και τέλος στην εξουσία και τους φορείς της. Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο όμως, η ταινία αποτελεί ένα κινηματογραφικό δοκίμιο για την ηθική και την ευθύνη. Ο Μίλτον Φρίντμαν, οικονομολόγος που επηρέασε με τις νεοφιλελεύθερες ιδέες του περισσότερο από κάθε άλλον την οικονομική και πολιτική ζωή του πλανήτη στο δευτερο μισό του 20ου αιώνα, διερωτάται χαρακτηριστικά: «έχουν ηθική οι τοιχοι, τα γραφεία και τα κτίρια; Γιατί να έχουν οι επιχειρήσεις;». Η ηθική και η ευθύνη λοιπόν, που αφορά όχι τόσο στις επιχειρήσεις, όσο στον καθένα από εμάς, είναι το κύριο θέμα της ταινίας.

Τελειώνοντας αξίζει να αναφέρουμε και τα λόγια του Νόαμ Τσόμσκυ: «Η δουλεία ή η τυραννία είναι γενικά εγγενώς τερατώδεις. Τα εμπλεκόμενα άτομα όμως, μπορεί να είναι τα πιο καλά παιδιά. Τρυφεροί με τα παιδιά τους ακόμη και με τους σκλάβους. Στο θεσμικό τους ρόλο είναι τέρατα, διότι ο θεσμός είναι τερατώδης». Και θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε: αν κάποιος θεσμός είναι τερατώδης, μπορούμε να τον αλλάξουμε ή ακόμη και να τον καταργήσουμε.

Η σκηνοθεσία είναι του Μαρκ Άχμπαρ. Εμφανίζονται δεκάδες προσωπικότητες από πολλούς και διαφορετικούς χώρους και εκθέτονται πολλές και αντικρουόμενες απόψεις. Έχει κερδίσει βραβεία στα διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου του Sundance, Amsterdam, Vancouver, Toronto και Sidney.